Εκδήλωση / 1700 χρόνια από τη Μάχη της Αδριανούπολης

842

 

 

 

Η μάχη της Αδριανούπολης (378 μ.Χ.)

Η ιστορία της Αδριανούπολης – Οι Γότθοι – Οι συγκρούσεις μεταξύ Ρωμαίων και Γότθων – Η μάχη της Αδριανούπολης (9/8/378) και η πανωλεθρία των Ρωμαίων

 

Τα αίτια της σύγκρουσης θα πρέπει να αναζητηθούν στην παλιά ιστορία με τις αντιπαλότητες που ξεκίνησαν μετά την κατάρρευση της Τετραρχίας του Διοκλητιανού. Ο Κωνσταντίνος υπερίσχυσε στη Δύση, μετά την μάχη στη Μιλβία γέφυρα (312) και αργότερα νίκησε τον Αύγουστο της Ανατολής Λικίνιο στη μάχη στην Κίβαλι. Μετά από μία ακόμα ήττα του Λικινίου στην πεδιάδα του Άρδα (316), ο Κωνσταντίνος έγινε κύριος ολόκληρης της Βαλκανικής Χερσονήσου, πλην της Θράκης, ενώ συνήφθη ειρήνη μεταξύ των δύο Αυγούστων που κράτησε 7 χρόνια.
Ο Κωνσταντίνος, που ήταν εμφανώς ισχυρότερος, αναζητούσε αφορμή για να επιτεθεί ξανά και να επεκταθεί σε ολόκληρη τη Ρωμαϊκή επικράτεια.
Η αφορμή δόθηκε το 324, όταν ο Λικίνιος αντέδρασε υπερβολικά όταν ο στρατός της Δύσης εισχώρησε στην περιοχή του καταδιώκοντας Βησιγότθους επιδρομείς (ή Σαρμάτες). Αυτή η υπερβολική αντίδραση θεωρήθηκε εχθρική από τον Κωνσταντίνο και ήταν επαρκής δικαιολογία για να εισβάλει με μεγάλο στρατό στη Θράκη.

 

Ο Κωνσταντίνος προωθήθηκε προς τα σημερινά Βουλγαρικά σύνορα κοντά στον Έβρο ποταμό, έξω από την Αδριανούπολη. Τα δύο στρατεύματα παρέμειναν στη θέση τους για αρκετές μέρες πριν τη μάχη. Υπήρχε, και από τις δύο πλευρές, μια γενική απροθυμία να διακινδυνεύσουν διασχίζοντας τον ποταμό, εναντίον ενός καλά προετοιμασμένου αντιπάλου.
Τελικά, ο Κωνσταντίνος χρησιμοποίησε ένα τέχνασμα για τη διέλευση του ποταμού Έβρου από τα στρατεύματά του: Έχοντας εντοπίσει ένα κατάλληλο πέρασμα όπου ο ποταμός στένευε και μια δασωμένη πλαγιά προστάτευε το πέρασμα, διέταξε να συγκεντρωθούν υλικά και σχοινιά σε κάποιο άλλο σημείο της όχθης, αρκετά μακρυά από το επιλεγέν σημείο, ώστε να δώσει την εντύπωση ότι είχε πρόθεση να κατασκευάσει γέφυρα εκεί. Επί της δασωμένης πλαγιάς συγκέντρωσε μυστικά περί τους 5.000 πεζούς τοξότες και δύναμη ιππικού. Κατόπιν, ηγούμενος του ιππικού πάνω από το πέρασμα του ποταμού, επέπεσε επί του αντιπάλου του αιφνιδιαστικά.
Ο αιφνιδιασμός είχε πλήρη επιτυχία, ενώ αμέσως μετά το υπόλοιπο του στρατεύματος διέσχισε τον ποταμό στο ίδιο σημείο. Αυτό που ακολούθησε ήταν, σύμφωνα με τα λεγόμενα του ιστορικού Ζώσιμου, «μια μεγάλη σφαγή». Ο Λικίνιος τραυματίσθηκε ελαφρά και κατάφερε να διαφύγει στην πόλη του Βυζαντίου.

Ο Κωνσταντίνος χρησιμοποίησε για πρώτη φορά συστηματικά το χριστιανικό λάβαρο για το οποίο έδωσε εντολές να περιφέρεται σε όλο το πεδίο της μάχης και ιδιαίτερα στα σημεία όπου οι δυνάμεις του έχαναν τον έλεγχο. Σύμφωνα με τους Βυζαντινούς ιστορικούς, το λάβαρο έπαιξε μεγάλο ρόλο για την ανύψωση του ηθικού των στρατιωτών του Κωνσταντίνου ενώ καταπτόησε τους στρατιώτες του αντιπάλου του.

Ήταν μια από τος μεγαλύτερες μάχες του 4ου αιώνα (και της ύστερης αρχαιότητος), όσον αφορά το μέγεθος των στρατευμάτων που πήραν μέρος. Επιπλέον διεξήχθη σε ένα σημείο που θεωρείται, διαχρονικά, ως ένα από «τα πιο διαφιλονικούμενα σημεία της Παγκόσμιας Ιστορίας».
Η μάχη δεν έκρινε οριστικά την έκβαση της εμφύλιας διαμάχης, όμως έγειρε την πλάστιγγα υπέρ του Μ.Κωνσταντίνου και ήταν η αρχή του τέλους για τον Λικίνιο.
Απόδοση κειμένου στα Ελληνικά: Δημοσθένης Λαμπρινάκης